అధశ్చోర్ధ్వం ప్రసృతాస్తస్య శాఖాః
గుణప్రవృద్ధా విషయప్రవాళాః ।
అధశ్చమూలాన్యనుసంతతాని
కర్మానుబంధీని మనుష్యలోకే ॥ 2
అధః, చ, ఊర్ధ్వమ్, ప్రసృతాః, తస్య, శాఖాః, గుణప్రవృద్ధాః, విషయప్రవాళాః,
అధః, చ, మూలాని, అనుసంతతాని, కర్మ అనుబంధీని, మనుష్యలోకే.
తస్య = ఈ సంసారవృక్షానికి; శాఖాః = శాఖాసమూహాలు (వారివారి భావనలకూ, కర్మలకూ ఫలితాలని అనదగిన జనులు); గుణప్రవృద్ధాః = గుణత్రయం వల్ల పరిపుష్టములవుతున్నాయి; విషయ ప్రవాళాః = విషయాలే వీటి చివుళ్లు; అధః = క్రిందకూ, ఊర్ధ్వం చ = మీదకూ (ఇవి); ప్రసృతాః =వ్యాపించి ఉన్నాయి; మనుష్యలోకే = మనుష్యలోకంలో; కర్మ అనుబంధీని = ధర్మాధర్మ జనకాలైన; మూలాని = మూలాలు; అధః చ = క్రిందుగా; అనుసంతతాని = పాదుకొని ఉన్నాయి.
తా ॥ ఈ సంసార – వృక్షం యొక్క శాఖాసమూహాలు (జీవులు) గుణత్రయం వల్ల (జలసేచనం చేసిన వాటివలే) పరిపుష్టి పొందుతూ, (శాఖాగ్ర స్థానీయాలైన ఇంద్రియ వృత్తులతో సంయుక్తాలైన) రూపరసాది విషయ పల్లవాలతో కూడి, ఊర్ధ్వ అధో దేశాలలో వ్యాపించి ఉన్నాయి. కాని, మనుష్య లోకంలోనే ధర్మ-అధర్మ జనకాలైన దీని మూలసమూహాలు, క్రిందుగా పాదుకొని ఉన్నాయి.