ఇంద్రియాణి పరాణ్యాహురింద్రియేభ్యః పరం మనః ।
మనసస్తు పరా బుద్ధిర్యో బుద్ధేః పరతస్తు సః ॥ 42
ఇంద్రియాణి, పరాణి, ఆహుః, ఇంద్రియేభ్యః, పరమ్, మనః,
మనసః, తు, పరా, బుద్ధిః, యః, బుద్ధేః, పరతః, తు, సః.
ఇంద్రియాణి = ఇంద్రియాలను; పరాణి = దేహం కంటే శ్రేష్ఠాలని; ఆహుః = చెప్పుదురు; ఇంద్రియేభ్యః = ఇంద్రియాల కంటే; మనః = మనస్సు; పరమ్ = శ్రేష్ఠం; మనసః తు = మనస్సు కంటే; బుద్ధిః = బుద్ధి; పరా = శ్రేష్ఠం; తు = కాని; యః = ఏది; బుద్ధేః = బుద్ధి కంటే; పరతః = ఉన్నతమై సాక్షిగా ఉందో; సః = అది, ఆత్మ.
తా ॥ స్థూలదేహం కంటే (సూక్ష్మమైనవి కాబట్టి) ఇంద్రియాలు శ్రేష్ఠమైనవి. ఇంద్రియాల కంటే (వీటిని ప్రవర్తింపచేసే) మనస్సు శ్రేష్ఠం. (సంకల్ప వికల్పాత్మకమైన) మనస్సు కంటే (నిశ్చయాత్మకమైన) బుద్ధి శ్రేష్ఠం. బుద్ధి కంటే వేరుగా ఉంటూ ద్రష్టయైనదే ఆత్మ. (కఠ ఉపనిషత్తు 2–3–6, 7 చూ:)